واتساپ

آموزش دف

آموزش دف

دف، یکی از قدیمی ترین ساز های کوبه ای است که از دیرباز در ایران و به ویژه در کردستان رواج داشته است و وظیفه ی آن، اجرا و نگهداشتن ریتم می باشد. دف را از این جهت در دسته ی ساز های کوبه ای طبقه بندی می کنند که صدا در آن از  کوبیدن و برخورد دست با پوست ساز حاصل می شود. دف، به اشکال گوناگون و با تغییراتی در دیگر نقاط جهان نیز وجود دارد.

ساختار دف

دف، از چهار بخش کلی به نام های کمانه، پوست، گل میخ و زنجیر تشکیل می شود. کمانه در اصل حلقه ای  از جنس چوب است که پوست روی آن کشیده می شود، گل میخ ها نیز نوعی میخ فلزی با انتهایی با طرح گل که گرداگرد حلقه، روی لبه های پوست نصب می شود. زنجیرها نیز شامل سه یا چهار حلقه فلزی است که در داخل کمانه نصب می شود و با حرکت دادن دف و برخورد زنجیر ها به هم صدایی خوش آیند تولید می شود که اصطلاحاً به آن «نفس» می گویند.  برای پوست دف نیز که مهمترین قسمت دف است معمولاً از جنس پوست حیواناتی مانند گوسفند، بز و آهو  استفاده می گردد. در سال های اخیر، نوعی پوست مصنوعی نیز به جای پوست های طبیعی رواج یافته که البته دارای مزایا و معایبی می باشد.

تا حدود چهل سال پیش، دف عمدتاً در موسیقی های نواحی به ویژه در کردستان و درمیان صوفیان و دراویش رواج داشت و بیشتر در خانقاه ها و  برای اجرای مراسم و آیین های عرفانی، ریتم هایی برای مولودی خوانی و سایر مراسم عرفانی اجرا می شد. اما در طول سالهای اخیر، در موسیقی دستگاهی ایران نیز جایگاه ویژه ای یافته است.

به دلیل طنین پر حجم، دف در اجرای ریتم ها و به ویژه سر ضربهای موسیقی گروهی ایرانی، جلوه و کاربردی درخشان دارد که البته با توجه به ماهیت عرفانی این ساز، طبعاً باید تناسب تم آهنگ را نیز در نظر گرفت.

اساتید آموزش دف

همان طور که گفته شد، دف بیشتر در مناطق کردنشین و در بین طرفداران آیین های خاصی رواج داشت، اما در طول سال های اخیر با تلاش اساتیدی که در معرفی و آموزش دف بسیار کوشیده اند، این ساز کوبه ای در اکثر نقاط ایران شناخته شده است و مدرسین مجربی در زمینه ی آموزش دف فعالیت دارند. از برترین نوازندگان  دف که در آموزش دف بسیار کوشیده اند، می توان از بیژن کامکار نام برد، وی اولین فردی بود که دف را وارد گروه نوازی ایرانی کرد و با توجه به این که اهل کردستان است کاملاً با مقام ها و ریتم هایی که با دف اجرا می شود آشنایی دارد و در زمینه ی آموزش دف و مقام های دف تلاش فراوان کرده است.

از دیگر نوازندگان دف که در آموزش دف نیز فعالیت کرده اند می توان به مسعود حبیبی، حسین رضایی نیا، عماد توحیدی و بهنام سامانی اشاره نمود.

منابع آموزش دف

در گذشته آموزش دف به صورت شفاهی و در قالب مقام های دف نوازی بوده است اما امروزه منابه و کتب متنوعی درباره ی آموزش دف تألیف و تدوین شده است که در طول دوره های مختلف آموزش دف به کار می رود.

از جمله پرکاربردترین منابع و کتاب هایی که درآموزش دف نوازی کاربرد دارد عبارتند از :

کتاب آموزش دف ؛ «شیوه ی دف نوازی» تألیف عماد توحیدی

کتاب آموزش دف ؛ «آموزش ریتم  و دف» تالیف مسعود حبیبی

کتاب آموزش دف ؛ «آموزش دف» تألیف صادق تعریف

کتاب آموزش دف ؛ «سیاه مشق» تألیف ابوالفضل حیاتی

کتاب آموزش دف براساس مقام های محلی و خانقاهی؛ «افسانه دف» تألیف طایفه مرسل

کتاب ها و منابع دیگری نیز در مراحل بالاتر آموزش دف نوازی شامل قطعاتی برای تکنوازی و گروه نوازی کاربرد دارد. ­­

 

 

 

مدرسین آموزش دف در آموزشگاه موسیقی شمیم باران

دوره های آموزشی

طراحی سایت توسط دودکو طراحی سایت دود